سوالات متداول

ماده 31 قانون بیمه شخص ثالث: بیمه‌گر و صندوق حسب مورد مکلف‌اند حداکثر پانزده روز پس از دریافت مدارک موردنیاز، خسارت متعلقه را پرداخت نمایند.
ماده 61 قانون بیمه شخص ثالث: هرکس با انجام اعمال متقلبانه مانند صحنه‌سازی صوری تصادف، تعویض خودرو یا ایجاد خسارت عمدی، وجوهی را بابت خسارت دریافت کند، به حبس تعزیری درجه شش و جزای نقدی معادل دو برابر وجوه دریافتی محکوم می‌شود. شروع به جرم مندرج در این ماده علاوه بر مجازات مقرر برای شروع به جرم در قانون مجازات اسلامی، مستوجب جزای نقدی درجه پنج می‌باشد.
شرکت‌های بیمه‌ای که مجوز فعالیت خود را از بیمه مرکزی گرفته باشند و نمایندگان رسمی آن‌ها و کارگزاری هایی که از بیمه مرکزی مجوز فعالیت دریافت کرده اند.
ماده 60 ـ فروش هر نوع بیمه‌نامه یا مبادرت به عملیات بیمه‌گری یا نمایندگی بیمه بدون مجوز قانونی، در حکم کلاه‌برداری است و مرتکب علاوه بر مجازات کلاه‌برداری، ضامن جبران خسارت وارده حسب مورد به زیان‌دیده یا صندوق به نرخ روز جبران می‌باشد.
بله؛ برای بیمه‌گذاران خوش‌حساب و معتبر با ارائه چک امکان صدور بیمه شخص ثالث به‌صورت اقساط وجود دارد. برای اشخاص حقیقی پنجاه درصد نقد و الباقی حداکثر درپنج قسط ماهیانه و متوالی و برای اشخاص حقوقی و شرکت‌ها منوط به اینکه شرکت متعهد به پرداخت حق بیمه گردد امکان صدور بیمه‌نامه برای کارکنان و بستگان درجه یک ایشان با پرداخت 25 درصد نقد و الباقی در شش قسط وجود دارد.
تصادف در لغت به معنای روبرو شدن دو چیز و یا دو نفر بدون قصد قبلی است و از ریشه صَدَفَ بوده که به باب تفاعل رفته است و تصادم از مصدر صَدَم گرفته شده که به باب تفاعل رفته و به معنی برخورد سخت و شدید و کوفتن سخت دو چیز با یکدیگر است به عبارتی شاخ به شاخ شدن. فرق تصادف با تصادم در این است که لزوماً هر تصادفی همراه با کوفتن و خورد شدن نیست بلکه همین‌که شما در خیابان با دوست خود برخورد کردید می‌توانید بگویید تصادفاً او را دیدم ولی تصادم باید همراه با کوفتن شدید باشد.
چنانچه معلولین موفق به دریافت گواهینامه ویژه معلولین شده باشند و در زمان وقوع حادثه شرایط مندرج در گواهینامه را از قبیل ترمز دستی ، کلاج دستی ، دنده دستی ... داشته باشند خسارت وارده به زیاندیدگان پرداخت میشود . اما در صورت عدم رعایت شرایط مندرج در گواهینامه در حوادث منجر به جرح یا فوت شرایط و قواعد تخلف حادثه ساز اجرا خواهد شد و دو نیم درصد خسارت اول و پنج درصد از خسارت دوم و ده درصد از خسارت سوم به عهده راننده مقصر حادثه است .
خیر به استناد بخشنامه شماره 99/102/64611 مورخ 1399/05/29 بیمه مرکزی نداشتن یا عدم اعتبار کارنامه تاکسیرانی و یا دفترچه کار وسایل نقلیه عمومی به منزله فقدان گواهینامه محسوب نمی شود و بیمه گر نمی تواند به استناد ماده 15 قانون بیمه شخص ثالث خسارت پرداختی را بازیافت نماید و یا اینکه در بیمه بدنه از پرداخت خسارت خودداری نماید .
خیر؛ در چنین شرایطی از آنجایی که خودروی مذکور مخصوص حمل بار می‌باشد نه مسافر، بر اساس مصوبه شورای عالی بیمه (ابلاغ موارد خارج از تعهد شرکت‌های بیمه - تبصره 2 ماده 21 قانون بیمه شخص ثالث مورخ 9 اردیبهشت 1397) دیه شخص مصدوم یا متوفی از محل بیمه شخص ثالث و توسط شرکت بیمه‌گر قابل پرداخت نیست. لیکن خسارت توسط صندوق تأمین خسارت‌های بدنی پرداخت و سپس از راننده متخلف به‌صورت اقساط دریافت خواهد شد. اما اگر فردی که در بالای خودرو بارکش نه به عنوان مسافر بلکه جهت بارگیری و باراندازی مشغول کار است و در حین انجام کار و در زمان توقف خودرو دچار حادثه گردد به عنوان مثال سقوط کند بیمه شخص ثالث خسارت وارده را پرداخت می‌کند حتی اگر شخص حادثه‌دیده راننده وسیله نقلیه باشد.
خیر؛ در چنین شرایطی از آنجایی که خودروی مذکور مخصوص حمل بار می‌باشد نه مسافر، بر اساس مصوبه شورای عالی بیمه (ابلاغ موارد خارج از تعهد شرکت‌های بیمه - تبصره 2 ماده 21 قانون بیمه شخص ثالث مورخ 9 اردیبهشت 1397) دیه شخص مصدوم یا متوفی از محل بیمه شخص ثالث و توسط شرکت بیمه‌گر قابل پرداخت نیست. لیکن خسارت توسط صندوق تأمین خسارت‌های بدنی پرداخت و سپس از راننده متخلف به‌صورت اقساط دریافت خواهد شد. اما اگر فردی که در بالای خودرو بارکش نه به عنوان مسافر بلکه جهت بارگیری و باراندازی مشغول کار است و در حین انجام کار و در زمان توقف خودرو دچار حادثه گردد به عنوان مثال سقوط کند بیمه شخص ثالث خسارت وارده را پرداخت می‌کند حتی اگر شخص حادثه‌دیده راننده وسیله نقلیه باشد.
بله، اتمام اعتبار گواهینامه رانندگی از نظر شرکت‌های بیمه به معنی نداشتن گواهینامه نیست و خسارت پرداخت می‌گردد.
خیر ، به استناد ماده 2 قانون بیمه شخص ثالث لزوما نباید خریدار بیمه شخص ثالث (بیمه گذار ) صاحب یا مالک وسیله نقلیه باشد بلکه متصرف یا دارنده وسیله نقلیه اعم از اینکه مالک باشد یا خیر میتواند نسبت به خرید بیمه شخص ثالث اقدام کند . مشخصات خریدار بیمه به عنوان بیمه گذار و مشخصات مالک وسیله نقلیه به عنوان مالک در بیمه نامه درج خواهد شد .
ماده 2 قانون بیمه شخص ثالث :
کلیه دارندگان وسایل نقلیه موضوع این قانون اعم از اینکه اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند مکلفند وسایل نقلیه خود را در قبال خسارت بدنی و مالی که در اثر حوادث وسایل نقلیه مذکوربه اشخاص ثالث وارد می شود حداقل به مقدار مندرج در ماده 8 این قانون نزد شرکت بیمه ای که مجوز فعالیت در این رشته را از بیمه مرکزی داشته باشد بیمه کنند .
تبصره یک :
دارنده از نظر این قانون اعم از مالک و یا متصرف وسیله نقلیه است و هر کدام که بیمه نامه موضوع این ماده را تحصیل کند تکلیف از دیگری ساقط میشود
تبصره دو :
مسئولیت دارنده وسیله نقلیه در تحصیل بیمه نامه موضوع این قانون مانع از مسئولیت شخصی که حادثه منسوب به فعل یا ترک فعل او است نمی باشد در هر حال خسارت وارد شده ازمحل بیمه نامه وسیله نقلیه مسبب حادثه پرداخت میگردد .
خیر ، به استناد ماده 2 قانون بیمه شخص ثالث لزوما نباید خریدار بیمه شخص ثالث (بیمه گذار ) صاحب یا مالک وسیله نقلیه باشد بلکه متصرف یا دارنده وسیله نقلیه اعم از اینکه مالک باشد یا خیر میتواند نسبت به خرید بیمه شخص ثالث اقدام کند . مشخصات خریدار بیمه به عنوان بیمه گذار و مشخصات مالک وسیله نقلیه به عنوان مالک در بیمه نامه درج خواهد شد .
ماده 2 قانون بیمه شخص ثالث :
کلیه دارندگان وسایل نقلیه موضوع این قانون اعم از اینکه اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند مکلفند وسایل نقلیه خود را در قبال خسارت بدنی و مالی که در اثر حوادث وسایل نقلیه مذکوربه اشخاص ثالث وارد می شود حداقل به مقدار مندرج در ماده 8 این قانون نزد شرکت بیمه ای که مجوز فعالیت در این رشته را از بیمه مرکزی داشته باشد بیمه کنند .
تبصره یک :
دارنده از نظر این قانون اعم از مالک و یا متصرف وسیله نقلیه است و هر کدام که بیمه نامه موضوع این ماده را تحصیل کند تکلیف از دیگری ساقط میشود
تبصره دو :
مسئولیت دارنده وسیله نقلیه در تحصیل بیمه نامه موضوع این قانون مانع از مسئولیت شخصی که حادثه منسوب به فعل یا ترک فعل او است نمی باشد در هر حال خسارت وارد شده ازمحل بیمه نامه وسیله نقلیه مسبب حادثه پرداخت میگردد .
بر خلاف اطلاعات غلط منتشر شده در فضای مجازی عدم درج و ثبت گواهینامه راننده مقصر حادثه در زمان خرید بیمه شخص ثالث هرگز مانع دریافت خسارت از شرکت های بیمه نیست.
به استناد تبصره یک ماده 18 قانون بیمه شخص ثالث بيمه مركزی موظف است با همكاری نيروی انتظامی جمهوری اسلامی ايران ترتيبی اتخاذ كند كه حداكثر تا پايان برنامه پنج ساله ششم توسعه ( پایان سال 1400 )، امكان صدور بيمه نامه شخص ثالث براساس ويژگی های «راننده» فراهم شود. لذا شرکت های بیمه به درخواست بیمه مرکزی و به منظور آماده سازی و فراهم کردن زیر ساخت و جمع آوری اطلاعات لازم از بهمن 1399 اقدام به ثبت گواهینامه راننده در بیمه شخص ثالث کردند . اما این اقدام هرگز به این معنی نیست که اگر راننده دیگری که مشخصات گواهینامه وی در بیمه شخص ثالث ثبت نشده با وسیله نقلیه تصادف کند ، شرکت های بیمه خسارت پرداخت نخواهند کرد .
بیمه مرکزی در تاریخ پنجم اسفند 1399 با هدف رفع نگرانی از جامعه بیمه گذاران در سایت خود و در یک اطلاعیه اعلام کرد که عدم انطباق مشخصات راننده وبیمه گذار مانع دریافت خسارت بیمه شخص ثالث نمی شود .
هر چند در ماده 190 قانون مدنی یکی از شروط اساسی صحت یک معامله قصد و رضای طرفین معامله اعلام شده است اما طبق ماده 207 قانون مدنی ملزم شدن شخص به انشاء معامله به حکم مقامات صالحه قانونی اکراه محسوب نمی‎شود. در واقع قانون گذار مصلحت و منافع عموم جامعه را ارجح دانسته و حکم به اجباری بودن خرید بیمه شخص ثالث داده است .
تصادف زنجیره‌ای را می‌توان در دو حالت بررسی کرد:

«حالتی که خودروها در حالت ایستاده هستند (مثلا پشت چراغ قرمز ایستاده‌اند) و خودروی دیگر با سرعت به آن‌ها برخورد می‌کند»

در این حالت خودروای که به دیگر خودروها برخورد کرده مقصر حادثه است. خسارت خودروهای آسیب‌دیده از محل بیمه‌ ثالث خودروی مقصر پرداخت خواهد شد.

«حالتی که خودروها در حال حرکت هستند و یک خودرو با سرعت از پشت به خودروهای جلویی برخورد می‌کند»

اگر خودروهایی که به‌هم برخورد کردند فاصله‌ی قانونی را نسبت به خودروی جلویی رعایت نکرده باشند، هر خودرو نسبت به خودروی جلویی مقصر است. درنتیجه خسارت خودروی جلویی از محل بیمه‌ ثالث خودروی عقبیِ مقصر پرداخت خواهد شد.

تصادف با عابر پیاده را می‌توان در دوحالت بررسی کرد:

«حالتی که راننده در حادثه تقصیر داشته است.»

در این حالت راننده به نسبت تقصیر خود باید خسارت را جبران کند. در نتیجه شرکت بیمه متعهد می‌شود به‌جای بیمه‌گذار (راننده‌ی‌مقصر) خسارت را به شخص ثالث پرداخت کند. اگر راننده‌ مقصر بیمه‌ ثالث نداشته باشد، صندوق خسارات بدنی خسارت شخص ثالث را پرداخت خواهد کرد. اما به علت نداشتن بیمه‌نامه‌ی ثالث، خسارت پرداخت‌شده از راننده‌ قابل بازیافت خواهد بود.

«حالتی که راننده در حادثه تقصیر نداشته است.»

این حالت زمانی رخ می‌دهد که عابر پیاده مقررات مربوط به عابران را رعایت نکرده است. اما راننده‌ی خودرو باوجود رعایت کلیه‌ی قوانین قادر به کنترل وسیله‌ی نقلیه نبوده و نتوانسته از بروز حادثه جلوگیری کند. در این حالت راننده در برابر خسارت شخص ثالث مسئولیتی ندارد. اما عابر آسیب‌دیده یا ورثه‌ی او (در صورت فوت عابر) می‌توانند از مزایای بیمه استفاده کنند. میزان دیه و سایر شرایط استفاده از بیمه توسط مراجع قانونی ذی‌صلاح مشخص می‌شود. چنان‌چه راننده‌ی خودرو بیمه‌ شخص ثالث نداشته باشد خسارت عابر پیاده توسط صندوق خسارات بدنی پرداخت می‌شود. اما برعکس مورد بالا از راننده‌ی خودرو قابل بازیافت نیست.

تعداد سرنشینان مجاز خودرو داخل کارت ماشین قید می‌شود. منظور از ظرفیت غیر مجاز سرنشینان تعدادی یش از ظرفیت مقرر در کارت ماشین است.

تعهد شرکت بیمه در برابر سرنشینان داخل خودروی مقصر حادثه، برابر است با حاصل‌ضرب ظرفیت مجاز وسیله‌ی نقلیه در سقف تعهدات بدنی. به‌طورمثال اگر ظرفیت قانونی خودروای چهار نفر باشد، سقف تعهدات شرکت بیمه در برابر زیان‌دیدگان داخل خودرو (......=4×دیه روز)  می‌باشد.

در نتیجه در حادثه‌ای که تعداد سرنشینان خودروی مقصر بیش از ظرفیت مجاز بوده و میزان خسارت از سقف تعهد شرکت بیمه بیش‌تر باشد خسارت سرنشینان زیان‌دیده به طور کامل پرداخت نمی‌شود. بلکه مبلغ خسارت مورد تعهد شرکت بیمه به نسبت خسارت واردشده به هر يك از زيان‌ديدگان، بين آنان تقسیم می‌گردد. باقی‌مانده‌ی خسارت که توسط شرکت بیمه پرداخت نشده توسط صندوق خسارت بدنی پرداخت خواهد شد. اما صندوق خسارت بدنی می‌تواند مبلغ پرداخت‌شده را از راننده‌ی مقصر دریافت کند.

اگر شخصی در حین آموزش رانندگی با خودرو یا شخص ثالثی تصادف کند، مشروط به این که تحت تعلیم آموزشگاه رانندگی معتبر با مجوز قانونی باشد، نباید نگران خسارت ایجادشده باشد. این خسارت از محل بیمه‌ ثالث خودروای که تعلیم‌گیرنده راننده‌ی آن بوده، پرداخت خواهد شد. شرکت بیمه حق ندارد از آموزشگاه رانندگی، تعلیم دهنده یا تعلیم‌گیرنده هزینه‌ی پرداخت شده به ثالث را دریافت کند.



اگر راننده‌ی خودرو با حیوانی تصادف کند و موجب مرگ آن حیوان شود، خسارت وارد شده از بیمه‌ ثالث راننده تا سقف پوشش مالی بیمه‌نامه پرداخت خواهد شد. اگر حیوان حلال‌گوشت باشد، مثل گاو و گوسفند، خسارت بر اساس وزن گوشت آن حیوان پرداخت می‌شود. درباره‌ی حیواناتی که حلال‌گوشت نیستند و مالک مشخص دارند، مثل سگ قلاده دار،  خسارت بر اساس ارزشی که کارشناس بیمه برای آن حیوان مشخص می‌کند پرداخت می‌شود. درباره‌ی حیوانات ولگرد که مالک مشخصی ندارند، قانون جریمه‌ی خاصی را برای راننده‌ی ضارب لحاظ نکرده و نمی‌توان راننده را به‌خاطر تصادف با این حیوانات جریمه کرد.
بیمه تراکتور هم مانند بیمه شخص ثالث کامیون و خودروهای شخصی اجباری است. بیمه شخص ثالث در اصل قراردادی است که طبق آن شرکت بیمه‌گر خسارات جانی و مالی وارد شده به شخص ثالث در حادثه رانندگی را پرداخت می‌کند. از نظر بسیاری از افراد چون تراکتور در مزارع تردد دارد، ممکن است نیازی به بیمه شخص ثالث نداشته باشد؛ اما نکته مهم اینجاست که طبق قانون مالک هر وسیله نقلیه موتوری زمینی باید برای خرید بیمه شخص ثالث اقدام کند.