سوالات متداول
سوالات متداول
بله؛ از آنجایی که بر اساس قانون تعریف حادثه عبارت است از هرگونه سانحه ناشی از وسایل نقلیه موضوع بند (ث) این ماده و محمولات آن‌ها از قبیل تصادم، تصادف، سقوط، واژگونی، آتش‌سوزی، انفجار و یا هر نوع سانحه ناشی از وسایل نقلیه بر اثر حوادث غیرمترقبه؛ در نتیجه خسارت‌های ناشی از حرکت با دنده عقب هم جزو تعهدات شرکت بیمه است اما در بسیاری از مواقع برای تعیین مقصرحادثه می‌بایست گزارش پلیس وجود داشته باشد.
ماده 9 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی: رانندگان موظف‌اند هنگام رانندگی گواهینامه، کارت خودرو و بیمه‌نامه معتبر شخص ثالث و براي خودروهایی که بیش از پنج سال از تولید آنان می‌گذرد برگه معاینه فنی را بـه همراه داشته باشند و در صورت مطالبه مـأموران راهنمـایی و راننـدگی آن را ارائـه نماینـد. مأموران در صورتی مدارك رانندگان را مطالبه می‌کنند که شاهد تخلـف از سـوي راننـده بوده یا تحت تعقیب قضائی یا انتظامی‌باشد. در صورتی که هیچ یک از مـدارك فـوق بـه همراه راننده نباشد مأموران راهنمایی و رانندگی می‌توانند تا زمان ارائه مدارك، خودرو را متوقف نمایند و در صورتی که یکی از مدارك فوق یا شناسنامه یا کارت شناسـایی معتبـر به همراه راننده باشد مأموران مذکور موظف‌اند با اخذ مـدرك مـذکور و ارائـه رسـید بـدون توقف وسیله نقلیه راننده را ملزم به ارائه سایر مدارك و استرداد مدرك اخذ شده نمایند. چنانچه اقامتگاه راننده شهر دیگري باشد بنا به تقاضـاي وي راهنمـایی و راننـدگی مکلـف است پس از وصول مدارك لازم نسبت به ارسال مدرك اخذ شده به راهنمایی و راننـدگی محل موردنظر وي توسط پست رسمی و ظرف مهلت 48 ساعت اقدام نماید.
از آنجایی که احتمال وقوع حادثه و ریسک خودرویی که مسافرکشی می‌کند از خودرو شخصی بیشتر است لذا حق بیمه خودرویی که مسافرکشی می‌کند گران‌تر از خودرو مشابه با کاربری شخصی است. حال اگر در زمان خرید بیمه‌نامه نوع کاربری از طرف بیمه‌گذار شخصی اعلام شود و بیمه‌نامه بر اساس کاربری شخصی محاسبه و صادر گردد در صورت وقوع حادثه و فوت مسافر، با اعمال قاعده نسبی از سوی شرکت بیمه بخشی از خسارت به عهده بیمه‌گذار خواهد بود. برای محاسبه قاعده نسبی حق بیمه، حق بیمه دریافت شده با کاربری شخصی تقسیم بر حق بیمه با کاربری مسافرکش می‌شود. به عنوان مثال اگر حق بیمه اتومبیل شخصی 80 واحد و حق بیمه اتومبیل مسافربر 100 واحد باشد، طبق این فرمول 80 درصد خسارت توسط شرکت بیمه پرداخت می‌شود و 20 درصد باقی‌مانده از راننده مسبب حادثه دریافت خواهد شد.
بله؛ جهت تغییر شماره پلاک مندرج در بیمه‌نامه و تغییر نام بیمه‌گذار و تملک بیمه‌نامه بهتر است با مراجعه به واحد صدور و ارائه کارت یا سند جدید با صدور الحاقیه این تغییرات اعمال شود هرچند عدم انجام این تغییرات خللی در اعتبار بیمه‌نامه ایجاد نخواهد کرد.
گواهینامه رانندگی درواقع مجوز پلیس به راننده جهت رانندگی با رعایت شرایط مندرج در گواهینامه است. به عنوان مثال کسی که گواهینامه پایه دو دارد نمی‌تواند با خودروهای سنگین یا اتوبوس رانندگی کند و در صورت رانندگی و وقوع حادثه، به‌مانند شرایط نداشتن گواهینامه با وی رفتار می‌شود.
در صورتی که وجود یدک به اطلاع شرکت بیمه رسانیده شده و حق بیمه اضافی بابت این موضوع دریافت شده باشد خسارت‌های ناشی از حمل یدک در تعهد بیمه‌گر است. در غیر این صورت خسارت بر اساس قاعده نسبی حق بیمه پرداخت می‌گردد.
تبصره 1 ماده 2 قانون بیمه شخص ثالث: دارنده از نظر این قانون اعم از مالک و یا متصرف وسیله نقلیه است و هرکدام که بیمه‌نامه موضوع این ماده را تحصیل کند تکلیف از دیگری ساقط می‌شود.
تبصره پ ماده 4 قانون بیمه شخص ثالث: در صورتی که خودرو، فاقد بیمه‌نامه موضوع این قانون بوده و وسیله نقلیه با اذن مالک در اختیار راننده مسبب حادثه قرار گرفته باشد، در صورتی که مالک، شخص حقوقی باشد،به جزای نقدی معادل بیست درصد (20%) و در صورتی که مالک شخص حقیقی باشد به جزای نقدی معادل ده درصد (10%) مجموع خسارات بدنی وارد شده محکوم می‌شود. مبلغ مذکور به‌حساب درآمدهای اختصاصی صندوق نزد خزانه‌داری کل کشور واریز می‌شود و با پیش‌بینی در بودجه‌های سالانه، صد درصد (100%) آن به صندوق اختصاص می‌یابد.
تبصره پ ماده 4 قانون بیمه شخص ثالث: در صورتی که خودرو، فاقد بیمه‌نامه موضوع این قانون بوده و وسیله نقلیه با اذن مالک در اختیار راننده مسبب حادثه قرار گرفته باشد، در صورتی که مالک، شخص حقوقی باشد،به جزای نقدی معادل بیست درصد (20%) و در صورتی که مالک شخص حقیقی باشد به جزای نقدی معادل ده درصد (10%) مجموع خسارات بدنی وارد شده محکوم می‌شود. مبلغ مذکور به‌حساب درآمدهای اختصاصی صندوق نزد خزانه‌داری کل کشور واریز می‌شود و با پیش‌بینی در بودجه‌های سالانه، صد درصد (100%) آن به صندوق اختصاص می‌یابد.
تبصره ماده 9 قانون بیمه شخص ثالث: در صورتی که در یک حادثه، مسئول آن به پرداخت بیش از یک دیه به هر یک از زیان‌دیدگان محکوم شود، بیمه‌گر مکلف به پرداخت کل خسارات بدنی است، اعم از اینکه مبلغ مازاد بر دیه، کمتر از یک دیه کامل یا بیشتر از آن باشد.
ماده 11 قانون بیمه شخص ثالث: درج هرگونه شرط در بیمه‌نامه که برای بیمه‌گذار یا زیان‌دیده مزایای کمتر از مزایای مندرج در این قانون مقرر کند، یا درج شرط تعلیق تعهدات بیمه‌گر در قرارداد به هر نحوی، باطل و بلااثر است.
بطلان شرط سبب بطلان بیمه‌نامه نمی‌شود. همچنین اخذ هرگونه رضایت‌نامه از زیان‌دیده توسط بیمه‌گر و صندوق مبنی بر رضایت به پرداخت خسارت کمتر از مزایای مندرج در این قانون ممنوع است و چنین رضایت‌نامه‌ای بلااثر است.
بطلان شرط سبب بطلان بیمه‌نامه نمی‌شود. همچنین اخذ هرگونه رضایت‌نامه از زیان‌دیده توسط بیمه‌گر و صندوق مبنی بر رضایت به پرداخت خسارت کمتر از مزایای مندرج در این قانون ممنوع است و چنین رضایت‌نامه‌ای بلااثر است.
تعهد شرکت بیمه در خصوص افراد داخل خودرو مقصر حادثه، برابر با حاصل‌ضرب ظرفیت خودرو در سقف تعهد بدنی هر نفر طبق بیمه‌نامه می‌باشد. حال اگر تعداد افرادی که داخل خودرو مقصر حادثه آسیب دیده‌اند بیش از آن باشد مجموع تعهد بیمه‌گر بین افراد حادثه‌دیده تقسیم و کسری آن توسط صندوق تأمین خسارت‌های بدنی جبران می‌شود. بدیهی است صندوق، خسارت پرداخت‌شده را از راننده مقصر باز پس خواهد گرفت.
ماده 12 قانون بیمه شخص ثالث: تعهد ریالی بیمه‌گر در قبال زیان‌دیدگان داخل وسیله نقلیه مسبب حادثه، برابر حاصل‌ضرب ظرفیت مجاز وسیله نقلیه در سقف تعهدات بدنی بیمه‌نامه با رعایت تبصره ماده (9) و ماده (13) این قانون است. در مواردی که به علت عدم رعایت ظرفیت مجاز وسیله نقلیه، مجموع خسارات بدنی زیان‌دیدگان وسیله نقلیه مقصر حادثه بیش از سقف مذکور باشد مبلغ خسارت مورد تعهد بیمه‌گر به نسبت خسارت وارده به هر یک از زیان‌دیدگان بین آنان تسهیم می‌گردد و مابه‌التفاوت خسارت بدنی هر یک از زیان‌دیدگان توسط صندوق تأمین خسارت‌های بدنی وفق مقررات مربوط پرداخت و مطابق مقررات این قانون از مسبب حادثه بازیافت می‌شود.
میزان ظرفیت مجاز وسایل نقلیه با توجه به نوع و کاربری آن‌ها به موجب آیین‌نامه‌ای تعیین می‌گردد که توسط وزارت کشور با همکاری وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و راه و شهرسازی و بیمه مرکزی تهیه می‌شود و به تصویب هیئت وزیران می‌رسد. در هر شرایطی تعداد جنین و اطفال زیر دو سال داخل وسیله نقلیه به ظرفیت مجاز خودرو اضافه می‌شود.
ماده 12 قانون بیمه شخص ثالث: تعهد ریالی بیمه‌گر در قبال زیان‌دیدگان داخل وسیله نقلیه مسبب حادثه، برابر حاصل‌ضرب ظرفیت مجاز وسیله نقلیه در سقف تعهدات بدنی بیمه‌نامه با رعایت تبصره ماده (9) و ماده (13) این قانون است. در مواردی که به علت عدم رعایت ظرفیت مجاز وسیله نقلیه، مجموع خسارات بدنی زیان‌دیدگان وسیله نقلیه مقصر حادثه بیش از سقف مذکور باشد مبلغ خسارت مورد تعهد بیمه‌گر به نسبت خسارت وارده به هر یک از زیان‌دیدگان بین آنان تسهیم می‌گردد و مابه‌التفاوت خسارت بدنی هر یک از زیان‌دیدگان توسط صندوق تأمین خسارت‌های بدنی وفق مقررات مربوط پرداخت و مطابق مقررات این قانون از مسبب حادثه بازیافت می‌شود.
میزان ظرفیت مجاز وسایل نقلیه با توجه به نوع و کاربری آن‌ها به موجب آیین‌نامه‌ای تعیین می‌گردد که توسط وزارت کشور با همکاری وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و راه و شهرسازی و بیمه مرکزی تهیه می‌شود و به تصویب هیئت وزیران می‌رسد. در هر شرایطی تعداد جنین و اطفال زیر دو سال داخل وسیله نقلیه به ظرفیت مجاز خودرو اضافه می‌شود.
کودکان زیر دو سال و جنین داخل شکم مادر به ظرفیت مجاز خودرو اضافه می‌شوند.
کودکان زیر دو سال و جنین داخل شکم مادر به ظرفیت مجاز خودرو اضافه می‌شوند.
در صورتی که راننده مسبب حادثه، وسیله نقلیه را سرقت کرده یا از مسروقه بودن آن آگاه باشد و با آن وسیله تصادف کند بیمه شخص ثالث خسارت زیان‌دیده را پرداخت می‌کند اما از راننده خسارت پرداخت‌شده را پس می‌گیرد (ماده 15 قانون بیمه شخص ثالث).
بله؛ در صورتی که حادثه در حین آموزش رانندگی توسط مراکز مجاز یا آزمون اخذ گواهینامه رخ دهد خسارت توسط بیمه‌گر پرداخت می‌شود. خسارت پرداخت‌شده به‌وسیله شرکت بیمه از آموزش‌گیرنده یا آزمون‌دهنده قابل بازیافت نخواهد بود و حسب مورد آموزش‌دهنده یا آزمون‌گیرنده، راننده محسوب می‌شود (تبصره 3 ماده 15 قانون بیمه شخص ثالث).
بله؛ بر اساس ماده 716 قانون مجازات اسلامی دیه جنین به شرح زیر است:
نطفه‌ای که در رحم مستقر شده است؛ دو درصد دیه کامل
علقه که در آن جنین به‌صورت خون بسته در می‌آید؛ چهار درصد دیه کامل
مضغه که در آن جنین به‌صورت توده گوشتی در می‌آید؛ شش درصد دیه کامل
عظام که در آن جنین به‌صورت استخوان درآمده لکن هنوز گوشت روییده نشده است؛ هشت درصد دیه کامل
جنینی که گوشت و استخوان‌بندی آن تمام شده ولی روح در آن دمیده نشده است؛ ده درصد دیه کامل
دیه جنینی که روح در آن دمیده شده است، اگر پسر باشد، دیه کامل و اگر دختر باشد نصف آن و اگر مشتبه باشد، 75 درصد دیه کامل.
نطفه‌ای که در رحم مستقر شده است؛ دو درصد دیه کامل
علقه که در آن جنین به‌صورت خون بسته در می‌آید؛ چهار درصد دیه کامل
مضغه که در آن جنین به‌صورت توده گوشتی در می‌آید؛ شش درصد دیه کامل
عظام که در آن جنین به‌صورت استخوان درآمده لکن هنوز گوشت روییده نشده است؛ هشت درصد دیه کامل
جنینی که گوشت و استخوان‌بندی آن تمام شده ولی روح در آن دمیده نشده است؛ ده درصد دیه کامل
دیه جنینی که روح در آن دمیده شده است، اگر پسر باشد، دیه کامل و اگر دختر باشد نصف آن و اگر مشتبه باشد، 75 درصد دیه کامل.
بر اساس ماده 551 قانون مجازات اسلامی دیه افراد دوجنسه‌ای که بیشتر تمایل و نشانه‌های مردانه دارند بر اساس دیه مرد و افرادی که تمایل و نشانه‌های بیشتری به جنس زن دارند بر اساس دیه زن و دیه خنثی مشکل یا کسانی که قابل تشخیص نباشند نصف دیه مرد بعلاوه نصف دیه زن محاسبه می‌شود. هرچند در بیمه شخص ثالث دیه زن و مرد به صورت برابر محاسبه و پرداخت می‌گردد.
ماده 22 قانون بیمه شخص ثالث: در صورت تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه در رشته بیمه شخص ثالث و ناتوانی آن از پرداخت خسارت به زیان‌دیدگان، به تشخیص بیمه مرکزی یا شورای‌عالی بیمه، یا صدور حکم توقف یا ورشکستگی آن به‌وسیله دادگاه صالح، صندوق، خسارات بدنی که به موجب صدور بیمه‌نامه‌های موضوع این قانون به عهده بیمه‌گر است را پرداخته، پس از آن به قائم‌مقامی زیان‌دیدگان به بیمه‌گر مراجعه می‌کند.
تبصره 1 ـ دادگاه مکلف است نسبت به صدور حکم انتقال اموال و دارایی‌های بیمه‌گر مذکور تا میزان مبالغ پرداختی و خسارات وارده به صندوق اقدام کند.
تبصره 2 ـ در صورت تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه، پرداخت خسارات مالی که بر عهده شرکت بیمه مذکور است مشمول ماده (44) قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری مصوب 1350/03/30 خواهد بود.
تبصره 1 ـ دادگاه مکلف است نسبت به صدور حکم انتقال اموال و دارایی‌های بیمه‌گر مذکور تا میزان مبالغ پرداختی و خسارات وارده به صندوق اقدام کند.
تبصره 2 ـ در صورت تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه، پرداخت خسارات مالی که بر عهده شرکت بیمه مذکور است مشمول ماده (44) قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری مصوب 1350/03/30 خواهد بود.
ماده 24 ـ منابع مالی صندوق به شرح زیر است:
الف ـ هشت درصد (8%) از حق بیمه اجباری موضوع این قانون بر مبنای نرخ نامه مذکور در تبصره (3) ماده (18) قانون بیمه شخص ثالث
ب ـ مبلغی معادل حداکثر یک سال حق بیمه اجباری که از دارندگان وسیله نقلیه‌ای که از انجام بیمه موضوع قانون بیمه شخص ثالث خودداری کنند وصول می‌شود. میزان مبلغ مذکور، نحوه وصول، تخفیف، تقسیط وبخشودگی آن به پیشنهاد بیمه مرکزی به تصویب مجمع عمومی صندوق می‌رسد.
پ ـ مبالغ بازیافتی از مسببان حوادث، دارندگان وسایل نقلیه، بیمه‌گران و سایر اشخاصی که صندوق پس از جبران خسارت زیان‌دیدگان مطابق مقررات قانون بیمه شخص ثالث حسب مورد دریافت می‌کند.
ت ـ درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری وجوه صندوق با رعایت ماده (27) قانون بیمه شخص ثالث
ث ـ بیست درصد (20%) از جریمه‌های وصولی راهنمایی و رانندگی در کل کشور
ج ـ بیست درصد (20%) از کل هزینه‌های دادرسی و جزای نقدی وصولی توسط قوه قضائیه و تعزیرات حکومتی
چ ـ جریمه‌های موضوع بند (پ) ماده (4)، ماده (44) و بند (ت) ماده (57) قانون بیمه شخص ثالث
ح ـ کمک‌های اعطائی از سوی اشخاص حقیقی یا حقوقی
الف ـ هشت درصد (8%) از حق بیمه اجباری موضوع این قانون بر مبنای نرخ نامه مذکور در تبصره (3) ماده (18) قانون بیمه شخص ثالث
ب ـ مبلغی معادل حداکثر یک سال حق بیمه اجباری که از دارندگان وسیله نقلیه‌ای که از انجام بیمه موضوع قانون بیمه شخص ثالث خودداری کنند وصول می‌شود. میزان مبلغ مذکور، نحوه وصول، تخفیف، تقسیط وبخشودگی آن به پیشنهاد بیمه مرکزی به تصویب مجمع عمومی صندوق می‌رسد.
پ ـ مبالغ بازیافتی از مسببان حوادث، دارندگان وسایل نقلیه، بیمه‌گران و سایر اشخاصی که صندوق پس از جبران خسارت زیان‌دیدگان مطابق مقررات قانون بیمه شخص ثالث حسب مورد دریافت می‌کند.
ت ـ درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری وجوه صندوق با رعایت ماده (27) قانون بیمه شخص ثالث
ث ـ بیست درصد (20%) از جریمه‌های وصولی راهنمایی و رانندگی در کل کشور
ج ـ بیست درصد (20%) از کل هزینه‌های دادرسی و جزای نقدی وصولی توسط قوه قضائیه و تعزیرات حکومتی
چ ـ جریمه‌های موضوع بند (پ) ماده (4)، ماده (44) و بند (ت) ماده (57) قانون بیمه شخص ثالث
ح ـ کمک‌های اعطائی از سوی اشخاص حقیقی یا حقوقی
